„Zimna Dziura” na północnym zboczu Szczebla
Jedną z miejscowych legend związanych z jaskinią przytacza Jan Wielek:
…W tej stronie pasła bydło dziewczyna z osiedla Od Chowańca w Kasince. Zauważyła, że od stada często oddzielał się byk i uciekał do jaskini. Za radą ojca uwiązała mu do ogona nitkę, a trzymając kłębek w dłoni dostała się do wnętrza. Ujrzała tam swojego byka wylizującego sól z wielkiego koryta. Jakieś osoby pozwoliły jej nagarnąć do podołka pieniędzy z innego koryta, ale tylko raz i zaraz potem szybko odejść bez oglądania się. Dziewczyna przekroczyła próg i oglądnęła się. W tym momencie urwało jej piętę, a zabrany skarb przepadł. Wyszła na światło dzienne kaleką, a byk nie wrócił już nigdy….
Śnieżnica i Ciecień
W części podszczytowej północnego stoku w 1968r. utworzono leśny rezerwat przyrody „Śnieżnica”. Poniżej szczytu 1006 m, na stoku północnym, jest niewielka jaskinia zwana Piwnicą, obecnie częściowo zasypana. Według legendy prowadzi z niej tunel aż do Grodziska (619 m) nad Poznachowicami.
Miejscowi opowiadają, że dziedzic Pieniążek postanowił zbudować most między Śnieżnicą a Ciecieniem. Udał się po poradę do wróżki Siwulki, która siedzi stale pod Babią Górą. Poleciła mu wpierw przeciągnąć jedwabny sznur między szczytami. Pasterze pasący w polu bydło przecięli jednak sznur i cały zamiar się nie powiódł.
Ćwilin
Z obniżenia pomiędzy Ćwilinem a Małym Ćwilinkiem bierze początek potok Rosłaniec. Są nad nim potężne ściany osuwisk fliszowych. Prawdopodobnie z tym miejscem górale wiążą następującą przypowieść (tekst wg „Legend związanych ze Szczytami Beskidu Wyspowego” Jana Wielka):
…Pod Ćwilinem jest głęboka przepaść. Przed prawie 100 laty rzucił się w nią młody chłopak, z rozpaczy spowodowanej zawodem w miłości. Po jego śmierci było słychać w tym miejscu stałe stękanie, jęki i zgrzytanie zębami. Pewnego razu, w lecie, poszła na jagody i grzyby do lasu dziewczyna., która chłopca zdradziła. Gdy przyszła nad głębinę, ujrzała w niej chłopca. Był ubrany w długą, białą sukmanę, włosy miał zjeżone, a z ust buchał mu ogień. Na jego widok dziewczyna zaczęła uciekać, ale upiór dopędził ją i wciągnął w przepaść. Odtąd w głębinie ustały jęki i zgrzytanie zębami…
Teksty za: Przewodnik BESKID WYSPOWY, Andrzej Matuszczyk, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Pruszków 2008
